Hơn hai năm sau đại dịch Covid-19, nhiều người nhận thấy rõ tầm quan trọng của việc xây dựng kế hoạch tài chính cá nhân trọn đời, biết tính đến các trường hợp khẩn cấp và rủi ro trong cuộc sống. Tuy nhiên việc lập kế hoạch tài chính chưa bao giờ dễ dàng nếu bạn không biết đến 5 bước được đề cập trong bài.
Hơn hai năm sau đại dịch Covid-19, nhiều người nhận thấy rõ tầm quan trọng của việc xây dựng kế hoạch tài chính cá nhân trọn đời, biết tính đến các trường hợp khẩn cấp và rủi ro trong cuộc sống. Tuy nhiên việc lập kế hoạch tài chính chưa bao giờ dễ dàng nếu bạn không biết đến 5 bước được đề cập trong bài.
Kế hoạch tài chính cá nhân là một bản kế hoạch về việc sử dụng ngân sách cân đối dòng tiền thu nhập - chi tiêu - tích lũy - đầu tư của một cá nhân, thường gắn với tình hình tài chính hiện tại và có tính đến các rủi ro tài chính hoặc các sự kiện trong tương lai.
Các mục cần có trong bảng kế hoạch tài chính cá nhân bao gồm:
Bạn có thể tự lập kế hoạch tài chính cá nhân hoặc nhờ đến chuyên gia để đạt được hiệu quả tốt nhất.
Các chuyên gia cho biết việc lập kế hoạch tài chính cá nhân trọn đời nên được thực hành ở mọi lứa tuổi và nên bắt đầu càng sớm càng tốt.
Để lập kế hoạch tài chính thành công, các chuyên gia dành một số lời khuyên cho bạn:
Luôn theo dõi quá trình thực hiện kế hoạch, hiểu rõ từng giai đoạn diễn ra giúp bạn chủ động khắc phục rào cản hợp lý và nhanh tiến đến mục tiêu cuối cùng.
Sử dụng thêm công cụ hỗ trợ để kế hoạch tài chính có độ trực quan, chính xác cao như công cụ tính toán, ứng dụng điện thoại…
Kiên trì thực hiện kế hoạch, tránh trì hoãn, không bỏ cuộc.
Bảo hiểm nhân thọ nên có trong kế hoạch tài chính cá nhân trọn đời, vì giải pháp này có tính ổn định trong dài hạn và vai trò dự phòng rủi ro hiệu quả. Trường hợp không có rủi ro xảy ra, giá trị tích lũy của hợp đồng sẽ là một khoản tiết kiệm giúp bạn hiện thực hóa mục tiêu kế hoạch tài chính của mình.
Bên cạnh dòng sản phẩm truyền thống, bạn cũng có thể chọn sản phẩm bảo hiểm liên kết đầu tư để gia tăng tài sản và quản lý tài chính hiệu quả hơn.
Hy vọng thông qua những chia sẻ trên, bạn có thể hình dung việc xây dựng kế hoạch tài chính cá nhân trọn đời khá dễ dàng. Không nên do dự nữa, mà hãy hành động ngay hôm nay nhé!
Tài chính cá nhân là một thuật ngữ bao gồm việc quản lý tiền mặt, tiết kiệm và đầu tư cá nhân. Tài chính cá nhân bao gồm việc lập ngân sách, quản lý tài khoản ngân hàng, các khoản bảo hiểm, thế chấp, đầu tư, lập kế hoạch hưu trí, thuế và quản lý bất động sản. Thuật ngữ này thường đề cập đến toàn bộ ngành dịch vụ cung cấp dịch vụ tài chính cho các cá nhân, hộ gia đình và dịch vụ tư vấn đầu tư.
Tài chính cá nhân là việc đáp ứng các mục tiêu tài chính cá nhân, bao gồm việc đáp ứng các nhu cầu tài chính ngắn hạn, lập kế hoạch cho nghỉ hưu hay việc quản lý chi phí học tập của con cái. Việc quản lý tài chính cá nhân phụ thuộc vào thu nhập, chi phí, yêu cầu cuộc sống, mục tiêu và mong muốn cá nhân của mỗi người, đồng thời đưa ra kế hoạch để đáp ứng những nhu cầu đó trong phạm vi tài chính cá nhân. Để tận dụng tối đa thu nhập và các khoản tiết kiệm, cần phải hiểu rõ về tài chính và đưa ra quyết định tài chính thông minh.
- Quản lý tài chính cá nhân vẫn chưa được giảng dạy ở trường học, vì vậy, cần chủ động học kiến thức cơ bản thông qua nguồn báo chí, các khóa học khác, blog, podcast trực tuyến hoặc thư viện.
- Tài chính cá nhân thông minh liên quan đến việc phát triển chiến lược cá nhân, bao gồm lập ngân sách, dự trữ quỹ khẩn cấp, hay chi trả nợ, sử dụng thẻ tín dụng, tiết kiệm cho hưu trí, v.v.
- Giữ kỷ luật là yếu tố quan trọng để quản lý tốt tài chính cá nhân, tuy nhiên, cần xem xét quyết định hợp lý trong các trường hợp quan trọng khác. Ví dụ, người trẻ thường được khuyên nên dành 10% đến 20% thu nhập của họ cho việc nghỉ hưu, tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, họ có thể cân nhắc dùng số tiền đó để mua nhà hoặc chi trả cho các khoản nợ.
Tài chính cá nhân là việc quản lý tài chính mà mỗi cá nhân hoặc một gia đình thực hiện để lập hầu bao, tiết kiệm và chi tiêu các nguồn tiền mặt theo thời gian, có tính đến các rủi ro tài chính và các sự kiện trong tương lai.[1] Khi lập kế hoạch tài chính cá nhân, cá nhân sẽ xem xét sự phù hợp với nhu cầu của mình về một loạt các sản phẩm ngân hàng (tài khoản tiết kiệm, vãng lai, thẻ tín dụng và các khoản cho vay tiêu dùng) hoặc đầu tư cá nhân (thị trường chứng khoán, trái phiếu, quỹ tương hỗ) và bảo hiểm (bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm y tế, bảo hiểm tai nạn) hoặc tham gia và giám sát các kế hoạch hưu trí, trợ cấp an sinh xã hội, và quản lý thuế thu nhập.
Trước khi chuyên ngành tài chính cá nhân được phát triển, nhiều chuyên ngành liên quan chặt chẽ đến nó, chẳng hạn như kinh tế gia đình, và kinh tế tiêu dùng đã được giảng dạy ở các trường khác nhau như là một phần của nền kinh tế gia đình trong hơn 100 năm. Các nghiên cứu sớm nhất được biết đến trong tài chính cá nhân đã được thực hiện vào năm 1920 bởi Hazel Kyrk. Bài luận văn của cô tại Đại học Chicago đã đặt nền móng cho kinh tế học tiêu dùng và kinh tế gia đình. Margaret Reid, giáo sư Kinh tế gia đình của cùng một trường đại học, được công nhận là một trong những người tiên phong trong nghiên cứu hành vi người tiêu dùng và hành vi của hộ gia đình.[2]
Năm 1947, Herbert A. Simon, người đoạt giải Nobel, gợi ý rằng người ra quyết định không phải lúc nào cũng đưa ra quyết định tài chính tốt nhất vì nguồn lực giáo dục hạn chế và sở thích cá nhân. Năm 2009, Dan Ariely gợi ý cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 cho thấy con người không phải lúc nào cũng có những quyết định tài chính hợp lý và thị trường không nhất thiết phải tự điều chỉnh và khắc phục bất kỳ sự mất cân bằng nào trong nền kinh tế. [3]
Vì vậy, giáo dục tài chính cá nhân là cần thiết để giúp một cá nhân hoặc một gia đình đưa ra quyết định tài chính hợp lý trong suốt cuộc đời của họ. Trước năm 1990, các nhà kinh tế học chính và giảng viên kinh doanh hầu như không quan tâm đến tài chính cá nhân. Tuy nhiên, một số trường đại học Mỹ như Đại học Brigham Young, Đại học Iowa State và Đại học San Francisco đã bắt đầu cung cấp các chương trình giáo dục tài chính trong cả hai chương trình đại học và sau đại học trong 30 năm qua. Các tổ chức này đã xuất bản một số tác phẩm trong các tạp chí như Tạp chí Tư vấn Tài chính và Kế hoạch và Tạp chí Tài chính Cá nhân. Nghiên cứu về tài chính cá nhân dựa trên một số lý thuyết như lý thuyết trao đổi xã hội và andragogy (học thuyết người lớn). Các tổ chức chuyên nghiệp như Hiệp hội khoa học gia đình và người tiêu dùng Hoa Kỳ và Hội đồng Mỹ về Quyền lợi Người tiêu dùng bắt đầu đóng một vai trò quan trọng trong việc phát triển lĩnh vực này từ những năm 1950 đến năm 1970. Việc thành lập Hiệp hội Giáo dục Kế hoạch và Tư vấn Tài chính (AFCPE) năm 1984 tại Đại học Bang Iowa và Học viện Dịch vụ Tài chính (AFS) năm 1985 đã đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lịch sử tài chính cá nhân. Tham dự của hai hiệp hội chủ yếu đến từ các giảng viên và sinh viên tốt nghiệp từ các trường cao đẳng kinh doanh và kinh tế gia đình. AFCPE đã cung cấp một số giấy chứng nhận cho các chuyên gia trong lĩnh vực này như Tư vấn viên Tài chính (AFC) và Certified Counsellors Housing (CHC). Trong khi đó, AFS hợp tác với Certified Financial Planner (CFP Board).
Do những lo ngại về khả năng tài chính của người tiêu dùng đã tăng lên trong những năm gần đây, đã có nhiều chương trình giáo dục xuất hiện, cung cấp cho nhiều đối tượng hoặc cho một nhóm người cụ thể như thanh niên và phụ nữ. Các chương trình giáo dục thường được gọi là "hiểu biết về tài chính". Tuy nhiên, không có chương trình giảng dạy chuẩn cho giáo dục tài chính cá nhân cho đến sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008. Hội đồng Tư vấn của Tổng thống Hoa Kỳ về Khả năng Tài chính được thành lập năm 2008 nhằm khuyến khích sự hiểu biết về tài chính trong số người Mỹ. Nó cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển một tiêu chuẩn trong lĩnh vực giáo dục tài chính.
Yếu tố chính của tài chính cá nhân là lập kế hoạch tài chính, đó là một quá trình năng động đòi hỏi giám sát thường xuyên và đánh giá lại. Nói chung, nó bao gồm 5 bước:
Các mục tiêu tiêu biểu mà hầu hết người lớn và thanh thiếu niên phải trả hết nợ thẻ tín dụng / cho vay sinh viên / vay mua nhà / xe hơi, đầu tư vào quỹ hưu trí, đầu tư vào chi phí học đại học cho trẻ em, chi phí y tế.[4][5]
Các hoàn cảnh cá nhân khác nhau đáng kể, liên quan đến mô hình thu nhập, của cải và nhu cầu tiêu dùng. Luật thuế và tài chính cũng khác nhau giữa các quốc gia, và điều kiện thị trường thay đổi theo địa lý và theo thời gian. Điều này có nghĩa là những lời khuyên thích hợp cho một người có thể không phù hợp với người khác. Một chuyên gia tư vấn tài chính có thể đưa ra những lời khuyên cá nhân trong những tình huống phức tạp cho những cá nhân giàu có, nhưng giáo sư Harold Pollack của trường Đại học Chicago và nhà văn tài chính cá nhân, Helaine Olen, cho rằng ở Hoa Kỳ lời khuyên về tài chính cá nhân tốt đã dẫn đến một vài điểm đơn giản:[6]
Các giới hạn được quy định bởi luật pháp có thể khác nhau ở mỗi quốc gia; trong mọi trường hợp tài chính cá nhân không nên bỏ qua các nguyên tắc hành vi đúng đắn: mọi người không nên gắn kết với ý tưởng về tiền bạc, đạo đức khi bị khiển trách, và khi đầu tư, cần duy trì tầm nhìn dài hạn trung hạn tránh rủi ro về lợi tức kỳ vọng của đầu tư.
Các lĩnh vực chính của kế hoạch tài chính cá nhân, theo đề xuất của Hội đồng Tiêu chuẩn Hoạch định Tài chính, là:
Theo một cuộc khảo sát do Harris Interactive thực hiện, 99% người lớn đồng ý rằng tài chính cá nhân nên được giảng dạy trong các trường học.[7] Các cơ quan tài chính và chính phủ liên bang Hoa Kỳ đã cung cấp các tài liệu giáo dục miễn phí trực tuyến cho công chúng. Tuy nhiên, theo một cuộc thăm dò của Bank of America, 42% người lớn đã không được khuyến khích trong khi 28% người lớn cho rằng tài chính cá nhân là một chủ đề khó vì có rất nhiều thông tin trực tuyến. Tính đến năm 2015, 17 trong số 50 tiểu bang ở Hoa Kỳ yêu cầu học sinh trung học phải học tài chính cá nhân trước khi tốt nghiệp.[8][9] Hiệu quả của giáo dục tài chính đối với khán giả nói chung là gây tranh cãi. Ví dụ, một nghiên cứu của Bell, Gorin và Hogarth (2009) đã chỉ ra rằng những ai trải qua chương trình giáo dục tài chính có nhiều khả năng sử dụng một kế hoạch chi tiêu chính thức. Học sinh trung học có học thức tài chánh có nhiều khả năng có một tài khoản tiết kiệm với số tiền tiết kiệm thường xuyên, ít khoản thấu chi và có nhiều khả năng trả hết số dư thẻ tín dụng của họ. Tuy nhiên, một nghiên cứu khác của Cole và Shastry (Trường Kinh doanh Harvard, 2009) cho thấy không có sự khác biệt trong hành vi tiết kiệm của người dân ở các tiểu bang Hoa Kỳ với sự bắt buộc về tài chính và các tiểu bang không có giấy uỷ nhiệm.
Kiplinger xuất bản các tạp chí về tài chính cá nhân.[10] Một vài công cụ phần mềm tài chính cá nhân đáng chú ý bao gồm Controle.Finance, CountAbout, Buxfer, Geezeo, Tài khoản Home, Moneyspire, GNUCash,Mint.com, Birch, Quicken, Wesabe, Moneydance và MoneyWiz.
Một điều cần cân nhắc với tài chính cá nhân và các mục tiêu ròng là khấu hao tài sản. Tài sản khấu hao là tài sản mất giá trị theo thời gian hoặc sử dụng. Một vài ví dụ sẽ là chiếc xe mà một người sở hữu, tàu thuyền, và các khoản chi vốn hoá. Họ làm tăng thêm giá trị cho cuộc sống của một người, nhưng mặt khác với các tài sản khác mà họ không kiếm tiền và nên là một nhóm của riêng họ. Trong thế giới kinh doanh, vì mục đích thuế và kế toán, chúng được khấu hao theo thời gian do cuộc sống hữu ích của họ hết. Đây được gọi là khoản khấu hao lũy kế và tài sản cuối cùng sẽ được thay thế.